Ajax چیست؟

AJAX (ایجکس) مخفف عبارت Asynchronous JavaScript and XML و به معنای  ترکیب جاوا اسکریپت و xml غیرهمزمان و ناهمگام است. آشنایی با این تکنولوژی پرکاربرد برای توسعه دهندگان و طراحان ضروری است. حال اگر می‌پرسید ترکیب جاوا اسکریپت و xml به چه معناست یا چه کاربردی دارد؟ پیشنهاد می‌کنم در این مقاله همراه ما باشید تا به زبان ساده با ایجکس آشنا شوید.

Ajax چیست؟

Ajax تکنیکی برای ایجاد صفحات وب به طور  سریع و پویا می‌باشد. Ajax به صفحات وب این امکان را می‌دهد که به صورت غیر همزمان و تنها با تبادل اندک اطلاعات با سرور، بخشی از صفحه را بروزرسانی کنند. به این ترتیب می‌توان تنها بخش‌هایی از صفحه را بدون بارگذاری کل صفحه، تغییر داد. اگر Ajax وجود نداشت کاربر برای دریافت اطلاعات از سرور، هر چند دریافت اطلاعاتی سبک، باید کل صفحه را Refresh می‌کرد. بسیاری از سایت‌های معروف دنیا مانند Gmail، YouTube و Facebook به شکل گسترده از این فناوری استفاده می‌کنند. یکی از معروف‌ترین مثال‌های Ajax، سیستم Google Suggest بوده که به زیبایی طراحی و پیاده سازی شده است. کافی است شما عبارتی را در کادر جستجوی Google وارد کنید و Google بلافاصله با یک عملیات Ajax، پیشنهادهای مشابه با عبارت شما را از سرور دریافت کرده و آن‌ها را نمایش می‌دهد.

تاریخچه Ajax :

فناوریهایی که Ajax را تشکیل می دهند علیرغم تمام جذابیتها و مزایای خود واقعا جدید نیستند. توانایی برقراری ارتباط با سرور، از طریق یک فریم مخفی و بدون ارسال صفحه اصلی به سرور، از مدتها پیش شناخته شده است. برقراری ارتباط مابین کلاینت و سرور، از زمان معرفی توانایی Internet Explorer برای اسکریپت نویسی کنترلهای ActiveX بر روی مرورگر کلاینت و مولفه های MSXML (که هر دو آنها به اواخردهه ۱۹۹۰میلادی مربوط می شوند) قابل دسترسی بوده است.

کاربردهای Ajax :

در پاسخ به اینکه مهم‌ترین موارد کاربرد AJAX چیست، می‌توان به نمونه‌های متعددی اشاره کرد. دریافت اطلاعات از سرور حتی پس از لود شدن کامل صفحه وب، به‌روزرسانی بخشی از صفحه وب بدون نیاز به بارگذاری مجدد آن از جمله مهم‌ترین کاربردهای این تکنولوژی هستند. پیاده‌سازی جستجوی زنده (Live Search) و فیلترهای مختلف بدون نیاز به بارگذاری مجدد صفحه، کار با پایگاه داده از طریق ارسال درخواست به سمت سرور از دیگر موارد کاربرد AJAX معرفی شده است. AJAX برای کلیه درخواست‌های کاربر که امکان پاسخ به او بدون نیاز به بارگذاری مجدد محتوای تمام صفحه وجود داشته باشد، کاربرد دارد. صفحات Login forms و Rating and Votig از جمله این صفحات هستند. سایت‌های معروفی چون فیسبوک، گوگل مپ، یوتیوب و توییتر از این تکنولوژی در طراحی صفحات خود استفاده می‌کنند.

مزایای AJAX :

این تکنولوژی زمان‌ مورد نیاز برای بارگیری مجدد صفحه را حذف کرده و باعث کوتاه‌تر شدن مسیر رسیدن به پاسخ و سریع‌تر انجام شدن کارها میٰ‌‌شود. می‌تواند از دانلود مجدد محتویات صفحه روی سیستم کاربر جلوگیری کرده و بار سرور را کاهش داده و پهنای باند را ذخیره کند. همچنین در کارهایی که نیاز به پاسخگویی آنی وجود دارد بسیار کاربردی است.

معایب AJAX :

متاسفانه AJAX در کنار مزایای فوق‌العاده‌ای که دارد معایبی را نیز به همراه دارد که طراحان را مجبور می‌کند در استفاده از آن در اصطلاح عصا به دست عمل کنند. یکی از بزرگترین معایب آن ضربه‌هایی است که به دلیل سئو پذیر نبودن آن به سایت وارد می‌شود. موتور جستجو به صفحاتی که با ایجکس فراخوانی می‌شوند دسترسی ندارد، همچنین AJAX به دلیل استفاده از جاوا اسکریپت حجم صفحات را افزایش می‌دهد و بالطبع سرعت لود سایت را پایین می‌آورد. در یک صفحه لود شده توسط AJAX امکان بوک‌مارک کردن وجود ندارد و همچنین نمی‌شود لینک محتوای آن را به اشتراک گذاشت. چرا که آدرس صفحه همواره ثابت است ولی محتویات آن بر اساس داده‌های دریافتی‌اش متغیر هستند. بنابر این با بارگذاری مجدد صفحه تمام مراحل باید از ابتدا انجام شوند.

نتیجه گیری :
در این مقاله به معرفی تکنولوژی Ajax (ایجکس،اژاکس) پرداختیم. دانستیم که با استفاده از این فناوری، امکان دسترسی سریع به اطلاعات جدید هر صفحه وجود دارد. همچنین در رابطه با مزایا و معایب این تکنولوژی صحبت کردیم و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که این فناوری هنوز آن گونه که باید تکامل نیافته است. و در صورتی که واقعاً به آن نیازی نداشتید، از آن استفاده نکنید، زیرا برای سئو سایت شما مشکل ساز خواهد شد.