صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) یکی از انواع صرافیهای ارز دیجیتال هستند که بسیاری از کاربران به جای صرافیهای متمرکزی چون بایننس، کوین بیس و… از آنها استفاده میکنند. توکن نقدینگی مفهومی است که در دیفای و این دسته از صرافیها کاربرد دارد. یونی سواپ مشهورترین DEX ارز دیجیتال است که نقدینگی آن در سال ۲۰۲۱ یک تریلیون دلار دارایی دیجیتال بوده است. این حم نقدینگی در یونی سواپ نشان میدهد صرافیهای غیرمتمرکز در سال ۲۰۲۱ با استقبال خوبی روبرو بودهاند. یونی سواپ یک پروتکل مبتنی بر اتریوم است که با استفاده از قراردادهای هوشمند، رمز ارزهای مختلف را در استخرهای نقدینگی نگهداری میکند. بنابراین کاربران میتوانند تراکنشهایشان را به صورت مستقیم از ولتهای اتریوم انجام دهند و نیازی به واسطهای چون سرور مرکزی صرافی ندارند. برخی از کاربران داراییهای دیجیتال خود را برای تأمین نقدینگی در اختیار پروتکل یونی سواپ یا سایر صرافیهای غیرمتمرکز قرار میدهند و در ازای این کار بخشی از کارمزد تراکنشها را به عنوان پاداش میگیرند. به عنوان مثال در استخر نقدینگی یونی سواپ که Ethereum-USDC نام دارد، تأمین کنندگان نقدینگی به طور متوسط سالانه ۲۵ درصد نرخ بهره دریافت میکنند. توکنهای نقدینگی ارزهای دیجیتالی هستند که برای این شیوه سرمایهگذاری مورد استفاده قرار میگیرند. در این مقاله درباره این توکنها و عملکرد آنها در حوزه دیفای بیشتر توضیح خواهیم داد.
توکنهای ال پی به منظور ردیابی مشارکت افراد در استخر نقدینگی کل به کار برده میشوند؛ چون این توکنها با سهم هر فرد از استخر نقدینگی کل تناسب و همبستگی دارند. به زبان بسیار ساده، توکن نقدینگی بر اساس فرمول زیر عمل میکند: ارزش کل استخر نقدینگی تقسیم بر عرضه در گردش توکنهای LP = ارزش یک توکن ال پی از نظر خصوصیات فنی، LP token ها چندان با دیگر توکنهای موجود در شبکه تفاوت ندارند. برای مثال، توکنهای ال پی صادرشده در یونی سواپ و سوشی سواپ که هر دو روی شبکه اتریوم فعالیت میکنند، در واقع توکنهای ERC-20 محسوب میگردند. همانند دیگر توکنهای ERC-20 این توکنها نیز قابل انتقال، مبادله و استیک کردن روی دیگر پروتکلها خواهند بود. اغلب استخرهای نقدینگی به کاربران این امکان را میدهند که هر وقت خواستند توکنهای نقدینگی خود را بدون هیچ گونه مداخلهای بازخرید نمایند. با وجود این، بسیاری از آنها در موارد بازخرید زودتر از موعد، از شما مبلغی را به عنوان جریمه دریافت میکنند رابطه میان توکن LP و سهم نسبی از یک استخر نقدینگی در اکثر اوقات دستکم در دو مورد کاربرد دارد:
۱. به منظور تعیین سهم تأمینکننده نقدینگی از کارمزد تراکنشهای انباشتهشده در طی زمان تأمین نقدینگی.
۲. به منظور تعیین میزان نقدینگی که هنگام بازخرید توکنهای ال پی از محل استخرهای نقدینگی به تأمینکنندگان بازگردانده میشود.
1. هر توکن LP تحت یک بلاکچین و استاندارد منحصر بهفرد کار میکند. در واقع هر توکن نقدینگی منحصر بهفرد بوده و تنها در شبکه خود فعال است. به عبارتی نمیتوان آن را مستقیماً مبادله کرد.
2. ارزش توکن LP به ارزش کل پلتفرمهایی که در آن معامله میشود (اعم از DEX یا CEX، متمرکز یا غیرمتمرکز) بستگی دارد و این ارزش بر تعداد کل LP token های در گردش تقسیم میشود.
3. اگر توکن نقدینگی به هر دلیل سوزانده شود، در حالت کلی باعث ارزشمندتر شدن آن خواهد شد (طبق قوانین عرضه و تقاضا، توکن کمیابتر شده و ارزش بیشتری پیدا میکند).
اگرچه هر دو توکن ییلدفارمینگ و نقدینگی ایده های نسبتا جدیدی در اکوسیستم هستند اما در کنار هم استفاده می شوند. برای درک نحوه عملکرد آن، بیایید به مراحل تشکیل توکن CRV در پروتکل Crow با استفاده از توکن DAI نگاه کنیم:
• توکن های DAI را به استخر نقدی Kroo سپرده گذاری کنید.
• به این ترتیب شما توکن های LP را دریافت می کنید.
• رمز نقدینگی دریافتی را در استخر Stakingcro سپرده گذاری کنید.
• توکن CRV را دریافت کنید.
در این سناریو، با تامین نقدینگی توکن DAI در کرو، کارمزد و سود کسب میکنید. در عین حال می توانید به راحتی توکن های CRV را با توکن LP کسب شده به دست آورید. در واقع استفاده از توکن نقدینگی، نقدینگی شما دو برابر می شود و با کسب کارمزد و بازدهی در ییلدفارمینگ می توانید سود زیادی به دست آورید. بسیاری از اصطلاحات، فناوریها و ویژگیهای جدید که میتوانند به شما کمک کنند هر روز در اکوسیستم DeFi ظاهر شوند، سود میبرند و توکنهای نقدینگی یکی از آنهاست.
نتیجه گیری :
صرافیهای غیرمتمرکز در کنار DAOها، سرویسهای وامدهی، بازارهای پولی، بازار مشتقه، فروشگاههای NFT و غیره تشکیل موج نویی از امور مالی غیرمتمرکز را میدهند که گویی قصد ندارد به همین سادگیها متوقف شود. در بطن این جریان، نقدینگی و حفظ سیالیت آن، مسالهای مهم و حیاتی است. توکنهای نقدینگی در کنار بسیاری از نوآوریهای دیگر، به حفظ جریان سرمایه و منتفع شدن عوامل شرکتکننده در دیفای کمک شایانی می کنند.